Η Γαλλία στη Μέση της Ανατολής

• Πλανήτης ΓΗ

«Αγόρασε», συμβουλεύει ο τίτλος του «Newsweek» τους επενδυτές εν μέσω κρίσης. Ο συγγραφέας του άρθρου Μπάρτον Μπιγκς εκτιμά ότι η οικονομία μπορεί να σωθεί με επιθετικές ενέργειες διάσωσης από τις κυβερνήσεις και με τις ευκαιρίες που υπάρχουν πια στα χρηματιστήρια. Ο «Economist» εξηγεί «Πώς θα σταματήσουν οι πόλεμοι για τα ναρκωτικά. Η νομοθεσία είναι το μόνο που απέμεινε». Το «Point» διερωτάται για τον Σαρκοζί: «Είναι ξεπερασμένος;». Η οικονομική καταιγίδα φαίνεται να απορρυθμίζει τη μηχανή του, γράφει το περιοδικό. Το «Time», με τίτλο «Στα ίχνη του τρόμου», διηγείται πώς ο μόνος επιζήσας από τους δράστες της επίθεσης στη Βομβάη έγινε σκληροπυρηνικός ισλαμιστής.

Ο νόμος που πρόσφατα ψήφισε η Γαλλία και απαλλάσσει τους εμίρηδες του Κατάρ από τη φορολογία στις αγορές ακινήτων, υποδεικνύει τις ξεχωριστές σχέσεις που αναπτύσσει η Γαλλία με το εμιράτο, αλλά και όσα κρύβονται πίσω τους, κατά το «Newsweek»· και αυτό είναι η θέση που καλλιεργεί η Γαλλία στη Μέση Ανατολή. Αντίθετα από τον πρόεδρο Σιράκ, που εναντιώθηκε στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, ο πρόεδρος Σαρκοζί ενεργεί συμπληρωματικά στην αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή, γράφει το αμερικανικό περιοδικό. Συνεργάζεται με τις ΗΠΑ στην απομόνωση του Ιράν λόγω του πυρηνικού του προγράμματος, ενώ είναι στην εμπροσθοφυλακή των προσπαθειών για τη βελτίωση των σχέσεων με τον πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ Ασαντ, που θέλει να επιστρέψει από το κρύο. Και συνεργάστηκε με τον πρόεδρο της Αιγύπτου για να εξασφαλιστεί εκεχειρία στη Γάζα, τον Ιανουάριο. Η δε νέα γαλλική στρατιωτική βάση στο Αμπού Ντάμπι, -θα ανοίξει τον άλλον μήνα- μπορεί να διευκολύνει την επέκταση των επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.

Η «ατζέντα» Σαρκοζί

Μεγάλη είναι και η ατζέντα του Σαρκοζί στις εμπορικές σχέσεις. Τον Φεβρουάριο επισκέφθηκε (πρώτος Γάλλος πρόεδρος) το Ιράκ. Το μεγάλο γαλλικό σχέδιο εκεί είναι η ανακαίνιση του αεροδρομίου στη Βαγδάτη. Η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να αντισταθεί, γιατί καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί μόνο να υπαγορεύει όρους στους συμμάχους της, πρέπει και να συνεργάζεται. Οι άνθρωποι του Ομπάμα καταλαβαίνουν ότι το τίμημα της στρατηγικής συνεργασίας είναι και ο ανταγωνισμός για το εμπόριο και την επιρροή, εφόσον κινούνται όλοι στην ίδια κατεύθυνση. Και προς το παρόν φαίνεται ότι οι ΗΠΑ καταστρώνουν την πορεία και η Γαλλία ανιχνεύει τον δρόμο, γράφει το «Newsweek».

Ενας άλλος λόγος αυτής της δυναμικής είναι ότι οι ΗΠΑ έχουν ειδική σχέση με το πιο πλούσιο και ισχυρό βασίλειο του (Περσικού) Κόλπου, ενώ οι Γάλλοι έχουν χρόνια τώρα καλλιεργήσει προνομιακή σχέση με την οικογένεια που κυβερνά το Κατάρ, το οποίο έχει αγοράσει το 80% των όπλων του από τη Γαλλία, η οποία με τη σειρά της βοηθά στην εκπαίδευση των δυνάμεων ασφαλείας του εμιράτου. Η Γαλλία έχει φτιάξει παράρτημα της στρατιωτικής ακαδημίας Κιρ Σεντ Ετιέν και γαλλικό σχολείο στο Κατάρ. Οι δεσμοί έχουν αποδώσει. Η πρώτη διπλωματική επιτυχία του Σαρκοζί, η απελευθέρωση των νοσοκόμων από τη Βουλγαρία, τις οποίες κρατούσε η Λιβύη, έγινε με την καταβολή των λύτρων από το Κατάρ. Αυτή η βοήθεια σημειώνεται στον νόμο για τις φοροαπαλλαγές που θα έχει το Κατάρ στη Γαλλία. Οταν ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία δεν μπορούσαν να σταθεροποιήσουν την κυβέρνηση στον Λίβανο, επενέβησαν Γαλλία και Κατάρ και η συμφωνία υπογράφτηκε στην Ντόχα.

• Οι τρεις χώρες

Τώρα όμως φαίνεται το Κατάρ να ολισθαίνει προς το Ιράν. Ανέλαβε την ανοικοδόμηση του Νότιου Λιβάνου, την οποία διαχειρίζεται η Χεζμπολάχ. Και φιλοξένησε διάσκεψη με τους αντιπάλους του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής (τον Ιανουάριο, με την εισβολή των Ισραηλινών στη Γάζα), στην οποία συμμετείχαν ο Αχμαντινετζάντ και η Χαμάς. Τώρα που το Ιράν αντιδρά, πιεζόμενο από τη Δύση για τα πυρηνικά του, το Κατάρ φοβάται ότι θα είναι στην πρώτη σειρά των στόχων. Ετσι, οι σύμβουλοι του Σαρκοζί τώρα επιμένουν ότι πρέπει να εναλλάσσει τις σχέσεις της Γαλλίας στον Κόλπο. Οπότε και αυτός παρέκαμψε Σαουδική Αραβία και Κατάρ και πήγε σε Κουβέιτ, Ομάν και Αμπού Ντάμπι. «Είναι τρεις χώρες», είπε, «όπου υπάρχουν βρετανικές παραδόσεις και αμερικανική επιρροή και η Γαλλία δεν έχει επενδύσει πολιτικά ή εμπορικά σε αυτές για μεγάλο χρονικό διάστημα».

Αλλά φαίνεται ότι στρατηγική άποψη της Γαλλίας είναι ότι στη Μέση Ανατολή η σταθερότητα μπορεί να επέλθει μέσω ευρύτερης οικονομικής ενσωμάτωσης μεταξύ Ευρώπης (έχει τη διπλωματική εμπειρία), χωρών του Κόλπου (έχουν τα λεφτά) και χωρών της νότιας και ανατολικής Μεσογείου (έχουν πληθυσμό σε άνθηση). Οι προνομιακές σχέσεις με την Ντόχα δεν αναμένεται να πληγούν. Στην πολύ προσωπική διπλωματία του αραβικού κόσμου μετρά κάθε μικρή χάρη και ποτέ δεν ξεχνιέται καμία ταπεινωτική ενέργεια. Αλλά, γράφει το «Newsweek», τώρα που η Γαλλία παίζει μαζί με τις ΗΠΑ και όχι εναντίον της, η σταθεροποίηση μπορεί να εξυπηρετηθεί καλά. *

• Επιμέλεια: ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 12/03/2009

Δυναμική εμπλοκή για ειρήνη στη Μ. Ανατολή επιδιώκει ο Ομπάμα

Ο Μπαράκ Ομπάμα τονίζει πως ο απεσταλμένος του στη Μ. Ανατολή θα εμπλακεί «δυναμικά κι επίμονα» στην αναζήτηση της ειρήνευσης μεταξύ Ισραηλινών-Παλαιστινίων.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υποσχέθηκε χθες πως ο νέος απεσταλμένος του στη Μέση Ανατολή Τζορτζ Μίτσελ θα εμπλακεί «δυναμικά κι επίμονα» στην αναζήτηση της ειρήνης ανάμεσα σ’ Ισραηλινούς και Παλαιστινίους και θα επιζητήσει απτά αποτελέσματα.

«Ο σκοπός της ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή είναι σημαντική για τις ΗΠ και τα παγκόσμια ενδιαφέροντά μας. Είναι σημαντική για εμένα τον ίδιο», τόνισε ο Ομπάμα, έπειτα από τη συνάντησή του με τον Μίτσελ και την ΥΠΕΞ Χίλαρι Κλίντον.

Ο Ομπάμα, που έχει αναγάγει το Μεσανατολική σε μία απόλυτη προτεραιότητα για τη νέα κυβέρνησή του, δήλωσε πως ο Μίτσελ θα έχει όλες τις απαραίτητες εξουσίες εκ μέρους του προέδρου και της ΥΠΕΞ, «τουτέστιν, όποτε μιλά, θα μιλά εξ ονόματός τους».

Μέση Ανατολή. Εκεί που πονάει

• Κάποια αντίποινα φοβίζουν ακόμα και το Ισραήλ! Δεν είναι τόσο ο φόβος για προσφυγές που ετοιμάζουν οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων και διαπρεπείς νομικοί εναντίον του Ισραήλ για εγκλήματα πολέμου, μια πρωτοβουλία που μάλλον συμβολικό παρά πρακτικό αποτέλεσμα θα έχει.

Εκείνο το οποίο δεν μοιάζει να έχει μόνο συμβολικό χαρακτήρα είναι το μποϊκοτάζ που έχει κηρυχθεί κατά του Ισραήλ και του οποίου ήδη ο πρώτος αντίκτυπος έχει αρχίσει να φαίνεται. Συγχρόνως, οι ωμότητες στη Γάζα οδήγησαν τις Βρυξέλλες στο πάγωμα της συμφωνίας του Ιουνίου για σύσφιξη των πολιτικών, οικονομικών και πολιτιστικών σχέσεων της Ε.Ε. με το Ισραήλ.

Το Ισραήλ μάλλον δεν είχε φανταστεί ότι η προσφυγή στη φρικαλεότητα θα λειτουργούσε ως μπούμερανγκ, προκαλώντας τον αποτροπιασμό της κοινής γνώμης. Αυτής, που απαντά στην καταστροφή της Γάζας με παγκόσμιες εκστρατείες μποϊκοτάζ των ισραηλινών προϊόντων.

Η έκκληση που έχει φτάσει σε δεκάδες εκατομμύρια κυβερνοχρήστες για μποϊκοτάζ όλων των προϊόντων των οποίων η ψηφιακή διαγράμμιση (barcode) αρχίζει από 729 (αριθμό που υποδηλώνει ότι παράγονται στο Ισραήλ), φαίνεται να έχει φέρει τα πρώτα αποτελέσματα.

Ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν ακυρώσει ή αναβάλει την εισαγωγή ισραηλινών προϊόντων, ιδίως φρούτων, λαχανικών, λουλουδιών και κρεάτων, όπως αναγνώρισε η γενική γραμματέας του ισραηλινού υπουργείου Γεωργίας, Γιαέλ Σαλτιέλι, σε ερώτηση της «Ελ Περιόδικο».

Στην ίδια ισπανική εφημερίδα, ο Ιλάν Εσέλ, διευθυντής της ισραηλινής Ενωσης Φρουτοπαραγωγών, αναγνώρισε ότι οι εικόνες θανάτου στη Γάζα έχουν αμαυρώσει την εικόνα της χώρας του, με συνέπεια «οι εισαγωγείς να λένε πως οι καταναλωτές δεν θέλουν να συνεχίσουν να αγοράζουν ισραηλινά προϊόντα».

Στο μποϊκοτάζ πρωτοστατούν οι σκανδιναβικές χώρες, αλλά και η Βρετανία, η Γαλλία και η Ιταλία. Να σημειωθεί ότι η Ευρώπη είναι η βασική εισαγωγέας ισραηλινών αγροτικών προϊόντων, σημαντικότατου τομέα της ισραηλινής οικονομίας, που αποφέρει έσοδα 775 εκατ. ευρώ τον χρόνο, πίσω από τις πωλήσεις διαμαντιών, όπλων και τεχνολογίας αιχμής.

Και σε αυτόν τον τομέα, όμως, υπάρχουν επιπτώσεις, όπως αποκαλύπτει στο «The Nation» η συγγραφέας του «Νο Logo» , Ναόμι Κλάιν.

Αναφέρει το παράδειγμα του Ρίτσαρντ Ράμσι, διευθυντή βρετανικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών, που ενημέρωσε γραπτώς την ισραηλινή MobileMax: «Ως συνέπεια των πράξεων της ισραηλινής κυβέρνησης, δεν είμαστε πλέον σε θέση να συνεργαστούμε με εσάς ή άλλη ισραηλινή εταιρεία». Οπως εξήγησε ο Ράμσι, η απόφαση ήταν καθαρά οικονομική: «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε κανέναν από τους πελάτες μας».

ΧΡ. ΠΑΝΤΖΟΥ, ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 25/01/2009

Το Ισραήλ ηττήθηκε και στη Γάζα

Του ΝΙΚΟΛΑ ΒΟΥΛΕΛΗ

• Η περίφημη φράση του Κλεμανσό, σύμφωνα με την οποία «με τις λόγχες μπορείς να κάνεις τα πάντα εκτός από το να καθήσεις πάνω τους», βρίσκει ξανά την επιβεβαίωσή της στην τρομακτική επιχείρηση βομβαρδισμών που πραγματοποίησε το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας.

Μετά την κατάπαυση του πυρός, που κήρυξαν με διαφορά ωρών και οι δύο πλευρές, ο πυρήνας του προβλήματος παραμένει ο ίδιος, επιβαρυμένος με τις τεράστιες απώλειες που υπέστη ο παλαιστινιακός λαός: η Χαμάς άντεξε, μολονότι λαβωμένη, και κυριαρχεί στη Γάζα, ενώ μπορεί να εκτοξεύει ακόμη ρουκέτες και βλήματα όλμων. Ακόμα και οι περίφημες σήραγγες κάτω από τα σύνορα της Λωρίδας με την Αίγυπτο δεν καταστράφηκαν όλες…

Το Ισραήλ σκότωσε 1.500 ανθρώπους, από τους οποίους πάνω από τους μισούς είναι άμαχοι και συνολικά το ένα τρίτο παιδιά. Η Χαμάς και οι άλλες οργανώσεις έχασαν μερικές δεκάδες στελέχη και μερικές εκατοντάδες μαχητές, ενώ οι καταστροφές υπολογίζονται σε δύο δισεκατομμύρια δολάρια.

Αρα τι κέρδισε με όλα αυτά το Ισραήλ; Ασφαλώς έδωσε ένα «μάθημα» στη Χαμάς, όπως υπερηφανεύονται κορυφαίοι ισραηλινοί πολιτικοί, αλλά κυρίως δίδαξε μια ολόκληρη γενιά Παλαιστινίων να μισεί το Ισραήλ γιατί σκοτώνει παιδιά και ισοπεδώνει τα σπίτια τους, μαζί με τους γονείς τους.

Μήπως έτσι ενισχύθηκαν οι μετριοπαθείς Παλαιστίνιοι έναντι των φανατικών ισλαμιστών; Ή μήπως ενισχύθηκαν οι πιθανότητες να κερδίσουν τις εκλογές της 10ης Φεβρουαρίου το κεντροδεξιό Καντίμα της Λίβνι και το κεντροαριστερό Εργατικό του Μπαράκ, έναντι του ακραίου και αδιάλλακτου Νετανιάχου; Κάθε άλλο.

Η δουλειά της Χαμάς

Οσο για τη Χαμάς, παρά τις εσωτερικές διαφωνίες που συγκλονίζουν την ηγεσία της -κυρίως η διάσταση απόψεων ανάμεσα στους σκληροπυρηνικούς του εξωτερικού και τους ρεαλιστές του εσωτερικού- τα στελέχη της αναδύονται σιγά σιγά στην επιφάνεια, ενώ ειδικές ομάδες φροντίζουν να εκκαθαρίσουν βίαια τους λογαριασμούς τους με στελέχη ή οπαδούς της Φάταχ…

Το Ισραήλ σίγουρα κέρδισε λίγο χρόνο και την εικόνα ενός κράτους που αδιαφορεί για διεθνές δίκαιο, δικαιώματα και άλλα τέτοια. Δεν κατάφερε, όμως, να λύσει καμιά εκκρεμότητα σε σχέση με τη Γάζα και ευρύτερα με τα παλαιστινιακά εδάφη.

Θα χρειαστούν μήνες για να διευθετηθούν τα ζητήματα του ελέγχου των συνόρων με την Αίγυπτο, των περασμάτων με το Ισραήλ ή του κρατούμενου από τη Χαμάς ισραηλινού δεκανέα.

Ακόμη και η ανοικοδόμηση της Γάζας δημιουργεί νέα προβλήματα. Τα Ηνωμένα Εθνη, η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις θέλουν να στείλουν βοήθεια, όλοι όμως θεωρούν τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση και δεν συζητούν μαζί της. Το Ισραήλ απαιτεί να ελέγξει ακόμη και την ανοικοδόμηση, για να μη φτάσει η βοήθεια στη Χαμάς, γιατί τρέμει την οποιαδήποτε νομιμοποίησή της!

Ετσι, ουσιαστικά ξαναγυρνάμε στην αρχή: Η Γάζα παραμένει αποκλεισμένη και το Ισραήλ ελέγχει όλα τα περάσματα, ενώ δεν υπάρχει προοπτική ουσιαστικής εκεχειρίας.

Ωστόσο, η παγκόσμια κατακραυγή κατά του Ισραήλ έφερε ορισμένα αποτελέσματα: Η κυβέρνηση του Ολμέρτ αποφάσισε να αποκρύψει παντελώς την ταυτότητα των αξιωματικών όλων των μονάδων που μετείχαν στις επιχειρήσεις στη Γάζα, φοβούμενη παραπομπή τους στη διεθνή δικαιοσύνη!

Ανησυχία για τον Ομπάμα

Ομως ο μεγάλος φόβος της ισραηλινής κυβέρνησης είναι οι πρωτοβουλίες που θα αναλάβει ο Ομπάμα στη Μέση Ανατολή. Ζητούμενο είναι, πάντως, η παλαιστινιακή πλευρά όχι μόνο να επουλώσει τις πληγές της αλλά να κάνει ουσιαστικά βήματα για την αποκατάσταση εθνικής ενότητας.

Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μη συνεχίσει να παίζει το παιχνίδι του Ισραήλ, και να ξαναφέρει το Παλαιστινιακό στην πραγματική του διάσταση, ως ζήτημα αυτοδιάθεσης και ανεξαρτησίας ενός λαού, βγάζοντάς το από τον ψευδεπίγραφο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» στον οποίο το εγκλώβισε το Ισραήλ.

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 25/01/2009

Αντίσταση και κρατική τρομοκρατία

Του Peter Beaumont* / The Guardian

Πριν από τέσσερα χρόνια, στη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Γάζα, για να πάρω συνεντεύξεις από αγόρια που έριχναν ρουκέτες στα ισραηλινά στρατεύματα τα οποία προστάτευαν τότε τους οικισμούς εποίκων, το ερώτημα επανερχόταν συνεχώς – πώς το επέτρεπαν αυτό οι γονείς τους; Η δραστηριότητα αυτή δεν ήταν μόνον άσκοπη (ελάχιστα βλήματα έβρισκαν τον στόχο τους και ήταν πιο επικίνδυνα γι’ αυτούς που τα έριχναν), αλλά η αναπόφευκτη ανταπόδοση πυρών από τους Ισραηλινούς τραυμάτιζε πολλά παιδιά. Σήμερα, το ερώτημα αυτό έχει αποκτήσει μεγάλο δραματικό βάρος: γιατί οι μαχητικές ομάδες επιμένουν να εκτοξεύουν ρουκέτες χωρίς καμιά σχεδόν στρατιωτική αξία;

Η απάντηση δεν είναι εύκολη – συγκροτείται από ένα σύνολο κινήτρων με κέντρο την ιδέα της αντίστασης. Οι ρουκέτες υπηρετούν πολλαπλές λειτουργίες: ψυχολογική εκτόνωση· εστίαση κοινωνικής συνοχής και εθνικής ταυτότητας, που παράγει «μάρτυρες» και, τέλος, συνεχή υπενθύμιση στον «εχθρό» ότι οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν ηττηθεί.

Το ζήτημα συνυφαίνεται με ένα γενικότερο ερώτημα: πότε βλέπουμε ως αποδεκτή την βίαιη αντίσταση; Τα τελευταία χρόνια, συχνά έχει υποστηριχθεί το δικαίωμα ομάδων να καταφεύγουν στη βία για να πετύχουν στόχους εθνικής συγκρότησης, με την απόσχιση από καθεστώτα που κατηγορούνται ότι παραβιάζουν τα δικαιώματά τους και καταστέλλουν την επιθυμία τους για αυτοδιάθεση. Τόσο στο Κόσοβο όσο και στο Νταρφούρ, η Δύση πήρε το μέρος των αποσχιστών.

Οσον αφορά τη Γάζα και το Ισραήλ -όπως υποστήριξε ο Μάικλ Γουόλζερ στο δοκίμιό του «Δίκαιοι και άδικοι πόλεμοι», το 2002- ένα πρόβλημα είναι η υπεραπλούστευση της σύγκρουσης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Στην πραγματικότητα, λέει, υπάρχουν «τέσσερις πόλεμοι», που ο καθένας τους απαιτεί διαφορετική ηθική διερεύνηση: ένας παλαιστινιακός πόλεμος για να καταστραφεί το κράτος του Ισραήλ, ένας παλαιστινιακός πόλεμος για να δημιουργηθεί ένα κράτος δίπλα στο Ισραήλ και να πάρει τέλος η κατοχή, ένας ισραηλινός πόλεμος για ασφάλεια εντός των συνόρων του 1967 και ένας ισραηλινός πόλεμος για το Μεγάλο Ισραήλ, με εποικισμό των κατεχόμενων εδαφών.

Η δυσκολία είναι ότι οι πόλεμοι αυτοί αλληλοεπικαλύπτονται δημιουργώντας ηθικές αντιφάσεις. Ο Γουόλζερ κατατάσσει τον πόλεμο για να καταστραφεί το Ισραήλ στους «άδικους» πολέμους, ενώ υποστηρίζει ότι ο πόλεμος για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους, αν και θεμιτός, μπορεί να διεξαχθεί χωρίς βία. «Για να κερδίσεις τον δεύτερο πόλεμο», λέει, «πρέπει να χάσεις τον πρώτο».

Προτείνει επιπλέον την έννοια της «υπερεπείγουσας ανάγκης» – ένα πλαίσιο εντός του οποίου επιτρέπεται η κρατική τρομοκρατία, στηριγμένο στο παράδειγμα του βομβαρδισμού γερμανικών πόλεων, όταν οι Σύμμαχοι αντιμετώπιζαν την προοπτική να ηττηθούν από τους Ναζί. Σ’ αυτό το πλαίσιο δικαιολογεί την στόχευση αμάχων, ενάντια στη γενική του θέση ότι οι άμαχοι δεν πρέπει ποτέ να γίνονται στόχος.

Το Ισραήλ δικαιολόγησε την επίθεσή του στη Γάζα με όρους «υπερεπείγουσας ανάγκης». Ωστόσο, και οι συνέπειες του οικονομικού αποκλεισμού της Γάζας από το Ισραήλ πλησιάζουν την ιδέα της «υπερεπείγουσας ανάγκης». Με τον αποκλεισμό, η κοινωνία της Γάζας έφτασε κοντά στην αποσύνθεση: η οικονομία της υπέστη ανεπανόρθωτες ζημιές· ένας στους δύο κατοίκους ζει σε απόλυτη φτώχεια· και οι πάντα εύθραυστες κοινωνικές, συγγενικές και πολιτικές σχέσεις καταρρακώθηκαν.

Εκείνο που κάνει ακόμα πιο θολό το ζήτημα, είναι το γεγονός ότι η τρομοκρατία θεωρείται όλο και λιγότερο μια τακτική, όσο φρικτή κι αν είναι, για την επίτευξη ενός πολιτικού στόχου. Αντί γι’ αυτό, έχει αναπροσδιοριστεί, κυρίως από κράτη, ώστε να σημαίνει «κατηγορία προσώπων», καθιστώντας εύκολο να αγνοούνται τα αίτια και να λαμβάνονται υπόψη μόνον οι πράξεις.

Τίποτα από τα παραπάνω δεν πρέπει να θεωρηθεί υπεράσπιση της τρομοκρατίας ή έστω και επιχείρημα υπέρ της ένοπλης αντίστασης. Η τραγωδία της Γάζας είναι η αποδοχή από αμφότερες τις πλευρές ότι η σφαγή και η καταπίεση έχουν μεγαλύτερη αξία από τη διαπραγμάτευση. Και εφόσον πολλοί στη διεθνή κοινότητα -και στο Ισραήλ- παραμένουν κολλημένοι στην ιδέα ότι το Ισραήλ έχει το μονοπώλιο στη γλώσσα της «υπερεπείγουσας ανάγκης», η συνέχιση της βίας είναι αναπόφευκτη.

*Ο κ. Πίτερ Μπόμοντ είναι συντάκτης διεθνών θεμάτων στον Observer.

[Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 18/01/200]

«Και παν εμπνέον ζωής εξωλόθρευσεν»…

Tου Παντελη Μπουκαλα, Η Καθημερινή, 18/01/2009

Eχει και το τυχαίο τον τρόπο του να μιλήσει. Με το γύρισμα του χρόνου, ψευτοτακτοποιούσα το αρχείο μου, πλημμελέστατα συντηρούμενο και πριν από τον καιρό του Ιντερνετ και των ψαχτηριών του. Αλλα ζητούσα, λοιπόν, κι άλλο ανασύρθηκε από μια φαρμακερή σύμπτωση: η ακροτελεύτια παράγραφος ενός ρεπορτάζ της «Καθημερινής» για τις πολιτικές εξελίξεις στο Ισραήλ, ακριβώς ένα χρόνο πριν, Πέμπτη, 17 Ιανουαρίου του 2008. Αντιγράφω: «Στο μεταξύ, τρεις ακόμα άμαχοι Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων και ένα δεκατριάχρονο αγόρι, σκοτώθηκαν χθες όταν ισραηλινό μαχητικό έπληξε με ρουκέτα όχημα στην πόλη της Γάζας. Στα θύματα συγκαταλέγονται ο πατέρας και ο θείος του παιδιού. Στόχος του ισραηλινού μαχητικού ήταν αυτοκίνητο στο οποίο επέβαιναν ένοπλοι της ισλαμικής Τζιχάντ, όμως ο πύραυλος αστόχησε»…

Μια είδηση από το παρελθόν, το κοντινό και το απώτερο, μια είδηση του φονικότατου παρόντος, αλλά, πολύ φοβάμαι, και μια είδηση από το μέλλον, το κοντινό και το απώτερο. Ολες οι κομβικές λέξεις με τις οποίες μπορούμε να αφηγηθούμε συνοπτικά μια ιστορία δεκαετιών, είναι εδώ, στο προ έτους ειδησάριο: «άμαχοι Παλαιστίνιοι», «ισραηλινό μαχητικό», «ο πύραυλος αστόχησε», σκοτωμένο «αγόρι»: η ηλικία του μπορεί να κυμαίνεται από ελάχιστους μήνες έως τα δεκαοχτώ χρόνια· έπειτα το αγόρι ταξινομείται από τους πολεμίους στους μαχητές, άρα στους αυτοδικαίως φονεύσιμους και φονευτέους… Η επανάληψη της «αστοχίας», χρόνια τώρα, με τη σιωπηρή αποδοχή της, έχει φτάσει να παραστήσει σαν φυσικό, απολύτως νόμιμο και αναμφισβήτητο το δικαίωμα στον φόνο. Κι αφού ένας νεκρός είναι ένα τίποτα (ενώ ένας νεκρός και μόνον ένας θα έπρεπε δηλαδή να θεωρείται ίσος με το παν), κάποια στιγμή οι χίλιοι νεκροί, όσοι σκοτώθηκαν στη Γάζα μέσα σε δεκαπέντε μέρες από τα ανελέητα ισραηλινά πυρά, είναι χίλια τίποτε.

Η γενοκτονία δεν είναι ζήτημα αριθμών, ποσότητας, μάζας· επέρχεται όταν στον νου και την ψυχή του πολεμίου αρχίζεις να μετράς σαν πράγμα ή σαν ζώο άλογο. Και δεν συντελείται μόνον όταν θανατώνεται μεγάλο τμήμα ενός πληθυσμού αλλά κι όταν το τμήμα αυτό εμποδίζεται διά των όπλων και διά των τειχών (όπως συμβαίνει στην Παλαιστίνη σε πείσμα δεκάδων καταδικαστικών αποφάσεων του ΟΗΕ) να ζήσει έστω έναν ταπεινότατο βίο, όταν του στερούνται μεθοδικά και σε ανυπόφορο πλάτος χρόνου τα φάρμακα, το νερό, το ψωμί, η δυνατότητά του να κινηθεί, να σπουδάσει, να υπάρξει. Το ερώτημα μιας Παλαιστίνιας, όπως την είδαμε να το συλλαβίζει σε μία από τις λιγοστές σκηνές που επιτρέπουν οι λογοκριτές εισβολείς να καταγραφούν, το ερώτημα «γιατί είναι τόσο φτηνό το αίμα των Παλαιστινίων;» τα λέει όλα με ελάχιστες λέξεις. Και γίνεται σπαρακτικότερο το ερώτημα αυτό γιατί λίγες δεκαετίες πριν το είχαν πει με άλλες λέξεις, αλλά με το ίδιο αμήχανο παράπονο και με τον ίδιο τρόμο, οι Εβραίοι, όταν συνειδητοποίησαν πως οι Γερμανοί τούς μετρούσαν σαν κατσαρίδες, φονεύσιμες και φονευτέες κατσαρίδες, ψυχρά και μαζικά.

Αλλά και το χιλιοτριμμένο δημοσιογραφικό κλισέ «στο μεταξύ» με το οποίο άρχιζε η περσινή ειδησούλα, έχει κι αυτό κάτι να πει: Ενας λαός, ο παλαιστινιακός, αναγκάζεται να ζει επί δεκαετίες αφότου στερήθηκε τα εδάφη του σε κάποιο «μεταξύ», γεωγραφικό, χρονικό, πολιτειακό και υποστασιακό, σε ένα ανασφαλέστατο ενδιάμεσο, σε ένα μεταίχμιο κάτω από το οποίο ανοίγεται άβυσσος. Εχει και δεν έχει πατρίδα, έχει και δεν έχει κράτος, έχει και δεν έχει επίσημη παρουσία στον ΟΗΕ, έχει και δεν έχει δικαιώματα, στοιχειώδη δικαιώματα, έχει και δεν έχει αναγνώριση από τη λεγόμενη διεθνή κοινότητα που, ακόμα κι όταν συγκινείται, δεν διαθέτει ή δεν αναζητεί επιμόνως υλικούς τρόπους για να εκφράσει τη συγκίνηση και τη συμπαράστασή της· ίσως την εμποδίζει ο ενδόμυχος φόβος μήπως κατηγορηθεί για αντισημιτισμό ή και για παραγνώριση του Ολοκαυτώματος. Το Ολοκαύτωμα, ωστόσο, όχι απλώς παραγνωρίζεται αλλά περιφρονείται, απαξιώνεται και εξουθενώνεται ηθικά όταν χρησιμοποιείται ρητά ή διά υπαινιγμών σαν άλλοθι διαρκείας και για οτιδήποτε.

Οσα συμβαίνουν σήμερα στη Γάζα, με την αδυσώπητη επίθεση από στεριά, θάλασσα και αέρα, που στόχος της είναι η ψυχική, πολιτική, ηθική, ενδεχομένως και φυσική εκμηδένιση ενός ολόκληρου λαού, φέρνουν στον νου κάποια άλλα «ειδησάρια» από το πολύ μακρινό παρελθόν, εξίσου ματωμένα, έτσι όπως έχουν καταγραφεί στη Βίβλο. Για την Ιεριχώ και την πτώση της μαθαίναμε βέβαια κι εμείς εδώ, στο δικό μας χριστιανικό σχολείο. Τι μαθαίναμε; Για τον θαυματοποιό Θεό, μπροστά στη μεροληπτικότατα αποκαλυπτόμενη δύναμη του οποίου δεν άντεχαν τείχη και κάστρα. «Συγκεκλεισμένη και ωχυρωμένη» ήταν η Ιεριχώ (η Γάζα πάντως δεν είναι, μάλλον με το μεσολογγίτικο αλωνάκι μοιάζει) αλλά «είπεν Κύριος προς Ιησού» του Ναυή να παρελάσει επί εφτά ημέρες ο στρατός γύρω από τα τείχη, με εφτά ιερείς μπροστά του που θα κρατάνε εφτά κεράτινες σάλπιγγες. «Και τη ημέρα τη εβδόμη εσάλπισαν ταις σάλπιγξιν οι ιερείς· ως δε ήκουσεν ο λαός την φωνήν των σαλπίγγων αλάλαξεν πας ο λαός άμα αλαλαγμώ μεγάλω και ισχυρώ. Και έπεσεν άπαν το τείχος κύκλω, και ανέβη πας ο λαός εις την πόλιν».

Αυτά μαθαίναμε. Για το θαύμα. Για το έγκλημα που ακολούθησε το θαύμα με τις ευλογίες και την καθοδήγηση ενός εθνικοποιημένου Θεού, τίποτα δεν μαθαίναμε, αφού οι δάσκαλοι φρόντιζαν να λογοκρίνουν και τις Γραφές· γεμάτη συγκαλύψεις και παραποιήσεις η ιστορία των ανθρώπων. Δεν μαθαίναμε δηλαδή ότι μόλις έπεσαν τα τείχη «ανεθεμάτισεν αυτήν [την Ιεριχώ] ο Ιησούς και όσα ην εν τη πόλει από ανδρός και έως γυναικός, από νεανίσκου και έως πρεσβύτου και έως μόσχου και υποζυγίου, εν στόματι ρομφαίας». Που πάει να πει, σύμφωνα με την επίσημη μετάφραση της Βιβλικής Εταιρίας: «Καθετί που υπήρχε στην πόλη, άνδρες και γυναίκες, νέοι, γέροι, βόδια, πρόβατα και γαϊδούρια παραδόθηκαν στη σφαγή». Αλλά όπως επίσης ΔΕΝ μαθαίναμε στο σχολείο και στο υποχρεωτικό κατηχητικό, ο αφανισμός αυτός δεν συνέβη άπαξ. Είχε τα προηγούμενά του και τα επόμενά του. Είτε με τον Μωυσή επικεφαλής, όπως διαβάζουμε στους «Αριθμούς» της Βίβλου («και επάταξεν αυτόν Ισραήλ φόνω μαχαίρης και κατεκυρίευσεν της γης αυτού» πληροφορούμαστε για τη μοίρα των Αμορραίων), είτε με τον Ιησού του Ναυή, οι πόλεις όλες, όσες βρέθηκαν στον δρόμο τους, εκθεμελιώθηκαν. Λαχίς, Λιβνά, Μακκηδά, Εγλών, Χεβρών – πόλεις που υπήρξαν, λαοί που υπήρξαν. Ιδού η βιβλική περιγραφή των αλλεπάλληλων σφαγών κατά την επίσημη και πάλι μετάφραση: «Επιτέθηκαν στην πόλη και σκότωσαν όλους τους κατοίκους της και τον βασιλιά της. Επίσης κατέλαβαν όλες τις γύρω πόλεις και σκότωσαν τους κατοίκους τους· δεν άφησαν κανένα να ξεφύγει. […] Ο Ιησούς κυρίεψε όλη τη χώρα· την ορεινή περιοχή και τις περιοχές του Νότου, την πεδινή περιοχή και τις πλαγιές των βουνών. Εξολόθρευσε όλους τους βασιλιάδες της χώρας. Καθώς και κάθε πλάσμα ζωντανό. Δεν άφησε κανένα να ξεφύγει, όπως τον είχε διατάξει ο Κύριος ο Θεός του Ισραήλ». Κανένα… Και στη γλώσσα των εβδομήκοντα αν το διαβάσουμε, μας κυριεύει η φρίκη: «Και παν εμπνέον ζωής εξωλόθρευσεν, ον τρόπον ενετείλατο Κύριος ο θεός Ισραήλ».

Τίποτε καλό δεν φαίνεται να μας διδάσκει η ιστορία, που πάντως δεν είναι «γονιδιακή», άλλωστε οι σφαγές δεν είναι αποκλειστικότητα κανενός έθνους και καμιάς θρησκείας. Κανένα λαό δεν τον βαραίνουν τα κρίματα των προγόνων του, ακόμα κι αν η συμπεριφορά του τείνει να αποδείξει ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν τραγωδία, όχι σαν φάρσα. Για τη σημερινή του στάση και δράση κρίνεται το Ισραήλ. Και καταδικάζεται. Και αυστηρότερα απ’ όλους το καταδικάζουν οι γενναίοι πολίτες του που διαδηλώνουν κατά των φονικών επιλογών της ηγεσίας τους αλλά και οι ιερές σκιές του Ολοκαυτώματος.

Γάζα: Η εκεχειρία συναντά συνεχή εμπόδια

Επίθεση από τον Ερντογάν κατά του Ισραήλ: Δεν έχει θέση στον ΟΗΕ

«Παρά την καταστροφή στη Γάζα, σας διαβεβαιώνω ότι δεν πρόκειται να αποδεχτούμε τους όρους του Ισραήλ για εκεχειρία». Με αυτήν την κατηγορηματική δήλωση απέρριψε χθες τις προτάσεις για κατάπαυση του πυρός ο εξόριστος ηγέτης της Χαμάς στη Δαμασκό, Χ. Μεσάαλ. Αν και ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η αδιαλλαξία του αποτελεί στρατηγική για την εξασφάλιση ευνοϊκότερων όρων, το διπλωματικό αδιέξοδο μεταφράζεται σε βαρύ φόρο αίματος για τους Παλαιστίνιους, οι οποίοι θρηνούν ήδη πάνω από 1.150 νεκρούς. Στο μεταξύ χθες εισήλθαν στη Λωρίδα της Γάζας ανθρωπιστικές οργανώσεις και οι πρώτοι ξένοι δημοσιογράφοι, ανάμεσά τους ο απεσταλμένος της «Καθημερινής», Π. Παπακωνσταντίνου και η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Σοφία Σακοράφα. Τους υποδέχθηκε ο εκπρόσωπος Τύπου της Χαμάς, Γ. Χαμάντ, ο οποίος επέμεινε ότι το αιγυπτιακό ειρηνευτικό σχέδιο παραμένει στο τραπέζι. Την ίδια στιγμή ο Τούρκος πρωθυπουργός, Τ. Ερντογάν, εναρμονισμένος με την οργή της τουρκικής κοινής γνώμης για την αιματοχυσία στη Γάζα, δήλωνε ότι το Ισραήλ δεν έχει θέση στον ΟΗΕ, αφού αδιαφορεί για τις αποφάσεις του.

Πυρά και από την Ιορδανία

• Οι ισραηλινές δυνάμεις σφίγγουν τον κλοιό γύρω από την πόλη της Γάζας, ενώ ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ δήλωσε ότι «υπάρχει ακόμη δουλειά» στον πόλεμο κατά της Χαμάς κατά τη σημερινή 18η ημέρα της ισραηλινής επίθεσης.

Ισραηλινοί στρατιώτες, που βρίσκονταν στα σύνορα με την Ιορδανία, δέχθηκαν πυρά και από το ιορδανικό έδαφος, δήλωσε την Τρίτη ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού προσθέτοντας ότι δεν υπήρξε κανένας τραυματισμός. Οι Ισραηλινοί στρατιώτες ανταπέδωσαν τα πυρά.

Την Κυριακή οι ισραηλινές δυνάμεις στα Υψίπεδα του Γκολάν δέχθηκαν πυρά και από το έδαφος της Συρίας. Ωστόσο, η Ιορδανία από την πλευρά της αρνείται το γεγονός και διαψεύδει ότι ερρίφθησαν από το έδαφός της πυρά προς την πλευρά του Ισραήλ. Στην πόλη της Γάζας, εκρήξεις και σφοδρά πυρά πολυβόλων αντηχούσαν, μετά την προώθηση των ισραηλινών αρμάτων μάχης πιο κοντά στο πυκνοκατοικημένο κέντρο της, χωρίς ωστόσο να εισβάλουν σε αυτό, σύμφωνα με ντόπιους.

Ο 30χρονος Ταλάτ Τζαντ κάτοικος του προαστίου της Γάζας Τελ αλ Χάουα, όπου προωθήθηκαν τα ισραηλινά άρματα μάχης κατά τη διάρκεια της νύχτας, δήλωσε ότι ο ίδιος και τα 15 μέλη της οικογένειάς του μαζεύτηκαν σε ένα δωμάτιο του σπιτιού τους και ότι ήταν όλοι τόσο φοβισμένοι που δεν τολμούσαν καν να κοιτάξουν από το παράθυρο.

«Κλείσαμε τον ήχο κλήσης στα κινητά μας τηλέφωνα, γιατί φοβόμασταν ότι οι στρατιώτες μπορούσαν να τα ακούσουν», είπε ο Τζαντ. «Ορισμένοι από εμάς έλεγαν στίχους από το Κοράνι κι άλλοι προσεύχονταν για να σταματήσουν οι κρότοι από τις εκρήξεις». Μέλη σωστικών συνεργείων ανακοίνωσαν ότι 18 παλαιστίνιοι ένοπλοι, οι περισσότεροι μέλη της Χαμάς, και 3 πολίτες σκοτώθηκαν σε μάχες στην περιοχή.

• Ρουκέτες κατά του Ισραήλ

Παράλληλα, την ώρα που αντιπροσωπεία της Χαμάς επαναλάμβανε τις συνομιλίες με την Αίγυπτο για το σχέδιο κατάπαυσης του πυρός που πρότεινε η χώρα αυτή, η ισραηλινή αεροπορία πραγματοποιούσε επιθέσεις σε 60 στόχους, μεταξύ των οποίων σήραγγες που χρησιμοποιούνται από τους μαχητές της Χαμάς για να περνούν λαθραία όπλα από την Αίγυπτο, τοποθεσίες στις οποίες κατασκευάζονται όπλα και θέσεις της διοίκησης της Χαμάς, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό. Η ίδια πηγή πρόσθεσε ότι δύο παλαιστινιακές ρουκέτες έπληξαν την Μπιρσεβά στο νότιο Ισραήλ, χωρίς να υπάρχουν θύματα.

«Πετύχαμε πολλά πλήττοντας τη Χαμάς, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει δουλειά μπροστά μας», δήλωσε ο αντιστράτηγος Γκάμπι Ασκενάζι, αρχηγός των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, σε κοινοβουλευτική επιτροπή. «Εργαζόμαστε για να μεγαλώσουμε το πλήγμα στη στρατιωτική της πτέρυγα, να μειώσουμε τα πυρά (της Χαμάς), να ενισχύσουμε την ανατρεπτική δύναμη (του Ισραήλ) και να βελτιώσουμε την κατάσταση της ασφάλειας για τους κατοίκους του νοτίου Ισραήλ, οι οποίοι ζουν υπό την απειλή των επιθέσεων» με ρουκέτες, πρόσθεσε.

• Δραματική η ανθρωπιστική κατάσταση

Την ίδια στιγμή ανθρωπιστικές οργανώσεις ανέφεραν ελλείψεις σε ζωτικά είδη, συμπεριλαμβανομένου του νερού, στη Λωρίδα της Γάζας. Επίσης σημείωσαν ότι η έλλειψη καυσίμων προκαλεί τακτικά διακοπές στην ηλεκτροδότηση. Το Ισραήλ έχει επιτρέψει τις καθημερινές μεταφορές τροφίμων και φαρμάκων. Ωστόσο σε νέα έκθεσή του το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) σημειώνει ότι η τρίωρη καθημερινή παύση των ισραηλινών επιθέσεων για να διευκολυνθεί η μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στους κατοίκους της Γάζας αποδεικνύεται «θλιβερά ανεπαρκής».

Παλαιστίνιοι ιατρικοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τουλάχιστον 933 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί στη Λωρίδα της Γάζας και σχεδόν 4.000 τραυματιστεί από την έναρξη της ισραηλινής επίθεσης στις 27 Δεκεμβρίου. Ο υπουργός Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς στη Γάζα δήλωσε ότι σχεδόν 400 από αυτούς είναι γυναίκες και παιδιά. Στην άλλη πλευρά, 13 Ισραηλινοί –10 στρατιώτες, αλλά και 3 άμαχοι που χτυπήθηκαν από βλήματα όλμου και ρουκέτες που ερρίφθησαν από τη Λωρίδα της Γάζας– έχουν σκοτωθεί από τότε που άρχισε η ισραηλινή επίθεση.

Παράλληλα πολιτικές πηγές δήλωσαν την Τρίτη ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Εχούντ Όλμερτ, ο υπουργός Άμυνας Εχούντ Μπαράκ και η υπουργός Εξωτερικών Τζίπι Λίβνι αποφάσισαν να μη διατάξουν τον ισραηλινό στρατό τις επόμενες δύο με τρεις ημέρες να εμπλακεί σε μια επίθεση σε όλη την πόλη της Γάζας.  Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η έναρξη της «3ης Φάσης» της ισραηλινής επίθεσης θα περιπλέξει πιθανώς τις προσπάθειες για εκεχειρία, θα οδηγήσει σε σφοδρές οδομαχίες και θα προκαλέσει μεγάλες απώλειες και στις δύο πλευρές, μια πολιτικά ριψοκίνδυνη κίνηση λιγότερο από έναν μήνα πριν από τις βουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ.

• Στη Μέση Ανατολή ο ΓΓ του ΟΗΕ

Την ώρα που ο Μπαν κι Μουν επισκέπτεται την περιοχή, οι ισραηλινές δυνάμεις σφίγγουν τον κλοιό τους γύρω από την Πόλη της Γάζας. Ο ΓΓ του ΟΗΕ θα έχει συνομιλίες με τους ηγέτες της Αιγύπτου, του Ισραήλ, της Ιορδανίας, της Συρίας και τον Παλαιστίνιο πρόεδρο στη Ραμάλα. Πριν την αναχώρησή του ο Μπαν κι Μουν δήλωσε: «Το μήνυμά μου είναι απλό, ευθύ και άμεσο: η σύγκρουση πρέπει να σταματήσει. Και στις δύο πλευρές λέω: Σταματήστε τώρα».

• Συνεδριάζει το Συμβούλιο Ασφαλείας

Συνεδριάζει το πρωί της Τρίτης το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα συνεδριάσει προκειμένου να εξετάσει άλλη μία φορά την κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, ανακοίνωσαν τη Δευτέρα διπλωματικές πηγές. Ο πρεσβευτής της Λιβύης στον ΟΗΕ Αχμέντ Γκεμπρίλ δήλωσε πως το ΣΑ θα συνεδριάσει στις 10.00 (17.00, ώρα Ελλάδος). «Ο Γενικός Γραμματέας μεταβαίνει στην περιοχή και θέλει να ενημερώσει το ΣΑ για τις προθέσεις του», πρόσθεσε η ίδια πηγή. Δυτική διπλωματική πηγή επιβεβαίωσε τη διεξαγωγή της συνεδρίασης, η οποία θα είναι η πρώτη αφότου το ΣΑ υιοθέτησε την απόφαση 1860 για μία άμεση και βιώσιμη κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, η οποία έως σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί στην πράξη. Η οργάνωση απεναντίας είναι διαθέσιμη να συζητήσει τον μηχανισμό για το άνοιγμα των συνόρων με την Αίγυπτο στη Ράφα, αλλά δεν είναι πρόθυμη να δεχθεί παρουσία διεθνών παρατηρητών στο σημείο.

• Στην Αγκυρα παλαιστίνιοι τραυματίες

Στην Άγκυρα έφτασαν για νοσηλεία δέκα κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας που τραυματίστηκαν στις επιδρομές του ισραηλινού στρατού, μετέδωσε το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή. Οι δέκα τραυματίες, εκ των οποίων ορισμένοι είναι σε πολύ σοβαρή κατάσταση, συνοδεύονται από μέλη των οικογενειών τους.

Οι Παλαιστίνιοι πεθαίνουν, αλλά η Χαμάς επιβιώνει

Πυκνοί καπνοί τυλίγουν την πόλη της Γάζας μετά τους βομβαρδισμούς των αεροπλάνων του Ισραήλ. Ούτε ο απλός στόχος της προστασίας των κατοίκων στο νότιο τμήμα της χώρας έχει επιτευχθεί, καθώς η Χαμάς συνεχίζει να εκτοξεύει ρουκέτες

▅ Επειτα από δύο εβδομάδες πολέμου και αιματοχυσίας των αμάχων το Ισραήλ δεν πέτυχε κανέναν από τους στόχους του

Κάθε ημέρα που συνεχίζεται ο πόλεμος η ακραία οργάνωση γίνεται πολιτικά ισχυρότερη

ΤΑΝΙΑ ΜΠΟΖΑΝΙΝΟΥ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2009. ΑΜΕΙΩΤΟΣ συνεχίζεται ο πόλεμος στη Γάζα, αφού προς το παρόν ναυαγεί, σύμφωνα με πληροφορίες, το αιγυπτιακό σχέδιο για εκεχειρία, ενώ και οι δύο πλευρές απέρριψαν το προχθεσινό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που τις καλούσε να παύσουν άμεσα πυρ. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ισραήλ αποφάσισε να συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, χωρίς όμως να γίνει σαφές αν θα τις κλιμακώσει στην αποκαλούμενη τρίτη φάση, κατά την οποία μεγαλύτερος αριθμός στρατιωτών θα χρησιμοποιηθεί για να εισβάλει στις πόλεις της Λωρίδας της Γάζας, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο για τους αμάχους. Ανάμεσα στους εκατοντάδες νεκρούς Παλαιστινίους και στους χιλιάδες τραυματίες βρίσκονται πολλές γυναίκες και παιδιά, γεγονός που έχει ξεσηκώσει διεθνή κατακραυγή εναντίον του Ισραήλ. Ο Ερυθρός Σταυρός καταδίκασε τις μεθόδους του ισραηλινού στρατού και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ζήτησε να διεξαχθεί έρευνα για να βρεθεί αν οι ισραηλινές δυνάμεις διέπραξαν εγκλήματα πολέμου στη Γάζα. Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ (που «απείχαν» από το κατά τα άλλα ομόφωνο προχθεσινό ψήφισμα του ΟΗΕ) συνεχίζουν να θεωρούν ότι αιτία του μακελειού είναι η εκτόξευση ρουκετών από τη Χαμάς στο Νότιο Ισραήλ. Το 91% του ισραηλινού λαού υποστηρίζει τον πόλεμο στη Γάζα, τον οποίο υποστηρίζουν και όλα τα κόμματα, τηρώντας σκληρή στάση εν όψει των εκλογών που θα πραγματοποιηθούν σε έναν μήνα στο Ισραήλ.

Δεκαπέντε ημέρες μετά την επίθεση στη Γάζα, το Ισραήλ δεν φαίνεται να πετυχαίνει κανέναν από τους στόχους του. Μέχρι στιγμής ο πόλεμος εναντίον της Χαμάς έχει δείξει ότι αυτού του είδους τα κινήματα δεν μπορούν να παταχθούν με στρατιωτικά μέσα. «Το μόνο που καταφέρνουν με αυτό τον τρόπο οι Ισραηλινοί είναι να διαιωνίζουν το μίσος», λέει στο «Βήμα» πηγή από την Παλαιστίνη. «Αν νομίζουν ότι θα τελειώσουν έτσι με τη Χαμάς γελιούνται. Η Χαμάς κέρδισε εκλογές (σ.σ.: το 2006), έχει οπαδούς. Το Ισραήλ λέει ότι σκοτώνει αμάχους επειδή τα μέλη της κρύβονται ανάμεσα στον κόσμο. Μα τα μέλη της Χαμάς είναι ανάμεσα στον κόσμο».

Ο δηλωμένος στόχος των ισραηλινών ηγετών είναι να βελτιώσουν την ασφάλεια των κατοίκων του Νοτίου Ισραήλ, οι οποίοι απειλούνται από τις ρουκέτες που εκτοξεύονται από τη Λωρίδα της Γάζας. Ούτε όμως ο απλός αυτός στόχος δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται, καθώς η Χαμάς συνεχίζει καθημερινά τη ρίψη ρουκετών.

Ύστερα από δύο εβδομάδες πολέμου, πολλές εκατοντάδες νεκρούς στην παλαιστινιακή πλευρά και την επέκταση της αεροπορικής επιδρομής του Ισραήλ σε χερσαία επιχείρηση, αυτό που ήλπιζε η ισραηλινή ηγεσία ήταν ότι θα μείωνε τόσο πολύ τη στρατιωτική ικανότητα της Χαμάς που θα την ανάγκαζε να δεχθεί μια εκεχειρία με τους όρους του Ισραήλ. Αυτό όχι μόνο δεν συνέβη, αλλά και ως φαίνεται επαναλαμβάνεται η- δυσάρεστη για τον ισραηλινό στρατό- ιστορία του πολέμου εναντίον της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, το καλοκαίρι του 2006: κάθε ημέρα που περνά και η Χαμάς «κρατάει» θεωρείται νίκη γι΄ αυτή. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει κανένα κίνητρο να συμφωνήσει σε μια εκεχειρία με τους όρους του Ισραήλ, εκτός αν λάβει και εκείνη τα ανάλογα ανταλλάγματα, όπως ένα τέλος στην οικονομική πολιορκία που υφίσταται η Γάζα από τους Ισραηλινούς.

«Το Ισραήλ έπρεπε να μας είχε αφήσει να διοργανώσουμε εκλογές,να τις έχανε η Χαμάς και να αναγκαζόταν να βάλει νερό στο κρασί της», συνεχίζει η ίδια παλαιστινιακή πηγή. «Πραγματικά διερωτώμαι πώς προχώρησαν οι Ισραηλινοί σε μια τέτοια επιχείρηση. Η Χαμάς είναι ένα κίνημα με λαϊκή βάση- είτε μας αρέσει είτε όχι- και δεν πολεμιέται με στρατιωτικά μέσα παρά μόνο με διάλογο ή με την πειθώ. Ας μας είχαν αφήσει να κάνουμε εκλογές. Πολλοί Παλαιστίνιοι είχαν διαπιστώσει ότι δεν μπορεί να διοικήσει κράτος η Χαμάς (σ.σ.: που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας τον τελευταίο ενάμισι χρόνο, ενώ η Φατάχ έχει τον έλεγχο της Δυτικής Οχθης). Το Ισραήλ κάνει σαν να θέλει να ενισχύσει τη Χαμάς για να λέει μετά ότι όλοι οι Παλαιστίνιοι είναι φονταμενταλιστές, ότι είναι περικυκλωμένο από ακραίους». Και είναι αλήθεια. Στη διάρκεια των τελευταίων μηνών, δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν από Παλαιστινίους έδειχναν ότι η υποστήριξη προς τη Χαμάς μειωνόταν τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Οχθη. Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, του οποίου η θητεία έληξε προχθές, πίστευε ότι θα κέρδιζε τις προεδρικές εκλογές που θα προκηρύσσονταν. Τώρα οι εκλογές αυτές όχι μόνον αναβάλλονται επ΄ αόριστον, αλλά και κάθε ημέρα που συνεχίζεται ο πόλεμος η Χαμάς γίνεται πολιτικά ισχυρότερη.

Αυτό σημαίνει ότι δεν επιτυγχάνεται με κανέναν τρόπο ο στόχος του Ισραήλ να ανατρέψει τη Χαμάς από την εξουσία. Θα συνεχίσει να την έχει απέναντί του και, αν μπορεί να εκτοξεύει έστω και μία ρουκέτα εναντίον των Ισραηλινών, θα δηλώνει νικήτρια του πολέμου. Παράλληλα, κάθε ημέρα συγκρούσεων που περνά, το Ισραήλ ξεσηκώνει όλο και περισσότερο τη διεθνή κατακραυγή, καθώς οι απώλειες που προκαλεί στους Παλαιστινίους είναι εκατονταπλάσιες από εκείνες που υφίσταται και πολλοί από τα θύματα είναι γυναίκες και παιδιά. Το ερώτημα είναι βεβαίως πώς θα λήξει αυτός ο πόλεμος. Μια εκεχειρία είναι πιθανή αυτή την εβδομάδα καθώς, όπως λένε καλά πληροφορημένες πηγές, η Χαμάς αναζητεί την κατάλληλη ευκαιρία για να κάνει το βήμα να αναθέσει στον Αμπάς να διεξάγει για λογαριασμό της τις διαπραγματεύσεις με τους Ισραηλινούς υπό την αιγίδα των Αιγυπτίων (καθώς η ίδια είναι απομονωμένη στη διεθνή κοινότητα). Ολα όμως εξαρτώνται από το Ισραήλ. Αν γίνουν δύο μεγάλες σφαγές μέσα στις επόμενες ημέρες, θα αλλάξει το κλίμα και όλα θα πάνε προς τα πίσω.

Το Ισραήλ είναι άλλωστε εκείνο που έσπευσε πρώτο να απορρίψει το ψήφισμα που εξέδωσε προχθές το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ζητώντας άμεση κατάπαυση του πυρός. «Η Παλαιστινιακή Αρχή θεωρεί ότι το ψήφισμα 1860 αποτελεί θετική εξέλιξη και ανοίγει ένα παράθυρο για να δοθεί ένα τέλος στη σφαγή που υφίσταται ο λαός μας από τον ισραηλινό στρατό. Τώρα που έχουμε ένα ψήφισμα είναι χρέος της διεθνούς κοινότητας να το επιβάλει στο Ισραήλ. Τονίζουμε όμως ότι η κύρια ευθύνη για την εφαρμογή του ανήκει στο Ισραήλ», λέει μιλώντας προς «Το Βήμα» ο σύμβουλος Τύπου της παλαιστινιακής πρεσβείας στην Αθήνα Μουσταφά Αζούζ. Στην επισήμανση ότι και η Χαμάς απέρριψε τελικώς το ψήφισμα, εκφράζει την ελπίδα ότι «η Χαμάς θα επανεξετάσει τη θέση της, βάζοντας τα εθνικά συμφέροντα του παλαιστινιακού λαού πάνω απ΄ όλα τα άλλα και ότι θα προχωρήσει προς την εθνική ενότητα για να αντιμετωπίσουμε με καλύτερο τρόπο την ισραηλινή επίθεση. Δεν θέλουμε άλλα νεκρά παιδιά του λαού μας στη Γάζα».

Το στρατηγικό αλφαβητάρι της αραβοϊσραηλινής διένεξης

Του Θ. Π. ΝΤΟΚΟΥ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2009

• Απόφαση 242 του ΣΑ/ΟΗΕ (1967)

Προβλέπει: (1) αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τα εδάφη που κατέλαβαν στην πρόσφατη σύγκρουση, (2) τερματισμό όλων των εμπόλεμων καταστάσεων και σεβασμό στο δικαίωμα κάθε κράτους της περιοχής να ζει σε κατάσταση ειρήνης εντός ασφαλών και αναγνωρισμένων συνόρων. Μαζί με την Απόφαση 338 του 1973 αποτελούν τις βασικές θέσεις του ΟΗΕ για την αραβοϊσραηλινή διένεξη.

• Γάζα

Η Λωρίδα της Γάζας, με έκταση 360 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 1,5 εκατομμύριο Παλαιστινίους, αποτελεί ένα από τα δύο εδαφικά τμήματα της Παλαιστινιακής Αρχής. Από το 2007 ελέγχεται πλήρως από τη Χαμάς. Το Ισραήλ διοικούσε την περιοχή από το 1967 ως το 2005, οπότε και απέσυρε, σε ορισμένες περιπτώσεις διά της βίας, όλους τους εβραίους εποίκους. Εξακολουθεί να ελέγχει τον εναέριο χώρο, τα χωρικά ύδατα και τα σύνορα. Αυτό επέτρεψε την επιβολή αποκλεισμού σε διάφορα αγαθά, σε μια προσπάθεια άσκησης πίεσης επί της Χαμάς. Η άλλη διέξοδος της Γάζας προς τον υπόλοιπο κόσμο είναι μέσω των συνόρων με την Αίγυπτο.

• Διάσκεψη Ανάπολης

Ελαβε χώρα στις ΗΠΑ στις 27 Νοεμβρίου 2007 με τη συμμετοχή περίπου 40 χωρών και οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ισραήλ, της Παλαιστινιακής Αρχής, της ΕΕ, της Ρωσίας, της Κίνας, του Αραβικού Συνδέσμου και του ΟΗΕ (αλλά και της Ελλάδας). Η βασική υπόθεση εργασίας της διάσκεψης ήταν η «λύση των δύο κρατών», αλλά δεν κατάφερε να πετύχει τίποτε περισσότερο από ένα κοινό ανακοινωθέν.

• Δημιουργία Ισραήλ (1948)

Με απόφαση του ΟΗΕ, και ως αποτέλεσμα των συλλογικών «τύψεων» της διεθνούς κοινότητας για το Ολοκαύτωμα των εβραίων από τους ναζιστές, δημιουργήθηκαν στην Παλαιστίνη ένα εβραϊκό και ένα παλαιστινιακό κράτος. Η στρατιωτική αντίδραση επτά αραβικών κρατών δεν έφερε αποτέλεσμα και έτσι δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ και περισσότεροι από 700.000 Παλαιστίνιοι πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς.

• Δυτική Οχθη

Η Δυτική Οχθη (έκταση 5.860 τετρ. χλμ., πληθυσμός 2,4 εκατ.) είναι μια περίκλειστη περιοχή στη δυτική όχθη του ποταμού Ιορδάνη. Από το 1948 ως το 1967 βρισκόταν υπό ιορδανικό έλεγχο, ενώ από το 1967 υπάρχει ισραηλινή κατοχή. Ελέγχεται από τη Φατάχ, και στη Ραμάλα, κοντά στην Ιερουσαλήμ, βρίσκεται η έδρα της Παλαιστινιακής Αρχής.

• Ειρηνευτικές συμφωνίες Οσλο

Στο πλαίσιο της «νέας τάξης πραγμάτων» μετά τον πόλεμο του Κόλπου, υπεγράφησαν το 1993 οι Συμφωνίες του Οσλο. Προέβλεπαν τη δημιουργία της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία θα ανελάμβανε τη διοίκηση μεγάλου μέρους των Κατεχομένων, από όπου θα αποχωρούσαν σταδιακά τα ισραηλινά στρατεύματα. Προβλεπόταν επίσης μια μεταβατική περίοδος πέντε ετών κατά την οποία θα ελάμβανε χώρα η τελική διαπραγμάτευση για ζητήματα όπως η Ιερουσαλήμ, οι παλαιστίνιοι πρόσφυγες, οι ισραηλινοί έποικοι, η ασφάλεια και τα σύνορα. Από την πλευρά των Παλαιστινίων υπέγραψε ο Γιάσερ Αραφάτ και από το Ισραήλ ο τότε πρωθυπουργός Γιτζάκ Ράμπιν, ο οποίος δολοφονήθηκε δύο χρόνια αργότερα από φανατικό ισραηλινό έποικο.

• Εποικισμοί

Κοινότητες που κατασκεύασαν Ισραηλινοί στα Κατεχόμενα εδάφη. Εχουν εγκαταλειφθεί οι κοινότητες στο Σινά και στη Γάζα, αλλά σημαντικός αριθμός Ισραηλινών ζει στη Δυτική Οχθη (190.000- 250.000), στο Γκολάν (20.000) και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ (180.000- 200.000). Η στρατηγική αξία των οικισμών έγκειται στον έλεγχο συγκεκριμένων αξόνων μεταφορών ή περιοχών με εύφορη γη και υδάτινους πόρους. Το Ισραήλ θεωρεί δεδομένο ότι θα διατηρήσει ορισμένους σημαντικούς οικισμούς ακόμη και ύστερα από μια συμφωνία ειρήνης. Ιερουσαλήμ
Από το 1967 το Ισραήλ θεωρεί ολόκληρη την πόλη της Ιερουσαλήμ ως την πρωτεύουσά του. Οι Παλαιστίνιοι με τη σειρά τους θεωρούν την Ανατολική Ιερουσαλήμ (Αl Quds) ως την πρωτεύουσα του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Η θέση του ΟΗΕ και των περισσότερων κρατών και διεθνών οργανισμών είναι ότι η πρωτεύουσα του Ισραήλ είναι το Τελ Αβίβ και δεν αναγνωρίζουν την προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ από το Ισραήλ.

• Ιντιφάντα

Η πρώτηιντιφάντα (1987-1993) ήταν μια μαζική εξέγερση των Παλαιστινίων εναντίον της ισραηλινής κατοχής με ενέργειες που περιελάμβαναν από γενικές απεργίες και μποϊκοτάζ ισραηλινών προϊόντων έως οδοφράγματα, διαδηλώσεις και πετροπόλεμο με τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας. Κατά τη διάρκεια της πρώτης ιντιφάντα υπολογίζεται ότι έχασαν τη ζωή τους 1.100 Παλαιστίνιοι και 160 Ισραηλινοί. Επιπρόσθετα, περίπου 1.000 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν από ομοεθνείς τους ως υποτιθέμενοι συνεργάτες των ισραηλινών αρχών. Η δεύτερη ιντιφάντα (Αλ Ακσά) ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2000 και ο αριθμός των νεκρών, στρατιωτικών και πολιτών, ξεπέρασε τους 5.300 Παλαιστινίους και τους 1.000 Ισραηλινούς. Καμπ Ντέιβιντ (Ιούλιος 2000)
Διαπραγματευτικές συνομιλίες μεταξύ του Κλίντον, του Αραφάτ και του ισραηλινού πρωθυπουργού Εούντ Μπαράκ. Ο Μπαράκ προσέφερε αρχικά το 73% της Δυτικής Οχθης και το 100% της Γάζας. Σε 10-25 χρόνια η περιοχή στη Δυτική Οχθη θα αυξανόταν στο 90%91%. Στο θέμα της Ιερουσαλήμ, οι Ισραηλινοί επέμειναν στην προσάρτηση ορισμένων περιοχών και κοινοτήτων στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και οι Παλαιστίνιοι στην πλήρη επιστροφή αυτού του τμήματος της πόλης. Σχετικά με την επιστροφή των προσφύγων, οι Παλαιστίνιοι υποσχέθηκαν ότι, ενώ θα είχαν το δικαίωμα, η πλειοψηφία των προσφύγων δεν θα επέστρεφε στο Ισραήλ, ενώ το Ισραήλ (με πληθυσμό 7,4 εκατ., εκ των οποίων το 1,4 εκατ. είναι αραβικής καταγωγής) δεχόταν έναν περιορισμένο αριθμό προσφύγων για επανένωση οικογενειών ή ανθρωπιστικούς λόγους και οι υπόλοιποι θα εγκαθίσταντο αλλού με τη στήριξη ενός διεθνούς Ταμείου στο οποίο θα συνεισέφερε και το Ισραήλ. Στο θέμα της ασφαλείας το Ισραήλ πρότεινε την ανάπτυξη μιας διεθνούς δύναμης στην Κοιλάδα του Ιορδάνη και την αποστρατιωτικοποίηση του παλαιστινιακού κράτους.

• Κουαρτέτο

Δημιουργήθηκε το 2002 και αποτελείται από τις ΗΠΑ, την ΕΕ, τη Ρωσία και τον ΟΗΕ, με αποστολή τη διαμεσολάβηση μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Ο σημερινός Ειδικός Απεσταλμένος του Κουαρτέτου είναι ο πρώην βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ.

• Παλαιστίνιοι πρόσφυγες

Ιορδανία: 1.930.000, Λίβανος: 416.000, Συρία: 457.000. Εκτός από την Ιορδανία, σε όλες τις άλλες αραβικές χώρες οι Παλαιστίνιοι εγκαταστάθηκαν σε προσφυγικούς καταυλισμούς και δεν τους δόθηκαν υπηκοότητα και πλήρη δικαιώματα.

• Συμφωνίες Καμπ Ντέιβιντ (1978)

Υπεγράφησαν στις 17 Σεπτεμβρίου 1978 από τον αιγύπτιο πρόεδρο Ανουάρ Σαντάτ και τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μεναχέμ Μπέγκιν, με αμερικανική διαμεσολάβηση. Το Ισραήλ επέστρεψε τη Χερσόνησο του Σινά και η Αίγυπτος έγινε η πρώτη αραβική χώρα που αναγνώρισε το Ισραήλ. Το 1981 ο Σαντάτ δολοφονήθηκε ως προδότης του αραβικού έθνους.

• Τείχος Ασφαλείας (Δυτική Οχθη)

Δίκτυο τσιμεντένιων τοίχων ύψους ως και 8 μέτρα και τάφρων, με μια ζώνη ασφαλείας με μέσο πλάτος 60 μέτρα. Εχει μήκος 703 χλμ. και έχουν ολοκληρωθεί τουλάχιστον τα 2/3.

Εχει συμβάλει σημαντικά στη μείωση των παλαιστινιακών επιθέσεων αυτοκτονίας, αλλά απομονώνει εύφορα παλαιστινιακά εδάφη και δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην ελεύθερη διακίνηση των κατοίκων των γύρω περιοχών. Το 2004 το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης έκρινε την κατασκευή του τείχους παράνομη σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Υπάρχουν και άλλα δύο τείχη, στα σύνορα του Ισραήλ με τη Γάζα και στα σύνορα της Γάζας με την Αίγυπτο.

• Υψίπεδα Γκολάν

Στρατηγικής σημασίας ορεινή περιοχή μεταξύ Συρίας, Ισραήλ, Λιβάνου και Ιορδανίας. Τμήμα της, έκτασης 1.200 τετρ. χλμ., κατελήφθη από το Ισραήλ στον πόλεμο του 1967. Διεξάγονται συνομιλίες για την επιστροφή της στη Συρία, αλλά το πραγματικό κώλυμα είναι ο έλεγχος των επιφανειακών και υπόγειων υδάτινων πόρων της περιοχής.

• Φατάχ/ΡLΟ

Ο βασικός ιδρυτής και ηγέτης, ως τον θάνατό του το 2004, ήταν ο Γιάσερ Αραφάτ. Οι φενταγίν της πραγματοποίησαν μεγάλο αριθμό επιθέσεων (συμπεριλαμβανομένων αεροπειρατειών και τρομοκρατικών ενεργειών) εναντίον ισραηλινών στόχων στη Μέση Ανατολή και στη Δυτική Ευρώπη, προτού αποδεχθούν τη διπλωματία ως μέθοδο επίλυσης του Παλαιστινιακού. Η πολιτική κυριαρχία της τερματίστηκε το 2006 στις βουλευτικές εκλογές, όταν ηττήθηκε από τη Χαμάς λόγω διαφθοράς και ανικανότητας για αποτελεσματική διακυβέρνηση.

• Χαμάς

Παλαιστινιακή παραστρατιωτική οργάνωση και πολιτικό κόμμα, το Κίνημα Ισλαμικής Αντίστασης ιδρύθηκε το 1987 ως παρακλάδι της αιγυπτιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Εκτός από τις πολλές επιθέσεις αυτοκτονίας και άλλες ενέργειες κατά του Ισραήλ, έχει υψηλή δημοφιλία ανάμεσα στους Παλαιστινίους λόγω του κοινωνικού της έργου. Η νίκη στις εκλογές του 2006 οδήγησε σε ένοπλη σύγκρουση με τη Φατάχ, για να επιτευχθεί μια εύθραυστη συμφωνία συγκυβέρνησης ύστερα από αιγυπτιακή διαμεσολάβηση. Θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από πολλές δυτικές χώρες διότι δεν αναγνωρίζει το Ισραήλ, δεν αποδέχεται τις Συμφωνίες του Οσλο και δεν αποκηρύσσει την ένοπλη βία. Στους κύκλους της πάντως υπάρχουν και πραγματιστές με τους οποίους θα μπορούσε κανείς να διαπραγματευθεί.

• Ο κ. Θάνος Π. Ντόκος είναι γενικός διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής & Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).